میثم صالحی عضو هیات مدیره سندیکا؛ عامل اختلاف نظر و ناهماهنگی‌های موجود در بخش‌های مختلف اجرایی را منحصر به تصمیمات نهادهای تصمیم‌گیر ندانست و در این خصوص گفت...
در انتهای پنل تخصصی گفتمان‌سازی و تعامل بین دولت و بخش خصوصی در حوزه تحولات هوشمند در حاشیه چهارمین نمایشگاه و کنفرانس بین المللی شهر هوشمند، به منظور ارائه نظام پیشنهادی بخش خصوصی به جهت استفاده از نظرات تشکل‌های تخصصی در تصمیم‌سازی و تبیین جایگاه بخش خصوصی در توسعه کشور و تحلیل موانع کسب و کار، با اعضای کارگروه اینترنت اشیاء اتاق ایران گفتوگو شد.
در این راستا، آقای میثم صالحی عضو هیات مدیره سندیکای مکان‌یابی و شناسایی رادیویی، مسئول کارگروه اینترنت اشیاء کمیسیون کسب و کارهای دانش بنیان اتاق بازرگانی ایران و مدیرعامل شرکت ارتباط الکترونیک شناسا (شلر) در حاشیه پنل تخصصی "گفتمان‌سازی و تعامل بین دولت و بخش خصوصی در حوزه تحولات هوشمند" در حاشیه چهارمین نمایشگاه و کنفرانس بین المللی شهر هوشمند ایران (تیر 1402)، به تشریح چالش‌های سیستمی موجود در فضای کسب و کار در ایران به ویژه حوزه‌های مرتبط با ICT پرداخت.
ایشان عامل اختلاف نظر و ناهماهنگی‌های در بخش‌های مختلف اجرایی را منحصر به تصمیمات نهادهای تصمیم‌گیر ندانست و در این باره گفت:
اصولا حوزه‌هایی که گستره وسیعی دارند از قبیل حوزه های مرتبط با ICT و به طور کل حیطه تکنولوژی که در اغلب آنها هم حاکمیت، هم ارائه کنندگان خدمات و محصولات، هم توسعه دهندگان و هم شهروندان و... در بخش‌هایی از آن درگیر و مرتبط با موضوع هستند، باعث بروز اختلاف نظرهایی می‌شوند که هر کدام از منظر خود قابل بحث و بررسی است.
یکی از این اختلافات بر سر امنیتی بودن داده‌هاست!
حاکمیت موضع خود را دارد و سخت گیری‌هایی را انجام می‌دهد، ارائه کنندگان خدمات و محصولات نیز براساس توانمندی و فلسفه وجودی کسب و کارشان طبیعتا به دنبال ارائه خدمات و محصولات و نیز کسب منافع خود هستند؛ مردم هم نگران سوء استفاده از این اطلاعات و نقض حریم شخصی خود هستند و غیره.
گاهی موضوع امنیتی بودن اطلاعات از سوی حاکمیت، مانع فعالیت این قبیل کسب و کارها می شود و آنها را دچار سردرگمی می کند؛ در حالی که داده‌ها نیز خود دارای طبقه بندی هستند و اگر از ابتدا این طبقه بندی شفاف و مشخص شود و خطوط قرمز از خطوط رنگی دیگر متمایز گردد، بسیاری از این مسائل به خودی خود حل می شوند و نیازی نیست هزینه های زمانی و ریالی و اتلاف منابع بابت این قبیل موضوعات از جانب ابن گروه ها پرداخت شود و هر کسی می داند تا چه حد و تا کجا می تواند پیش برود.
مشکل اینجاست که هر طرف به خصوص بخش حاکمیتی که قانون گذار و متولی زیرساخت است، ابتدا تصمیمات خود را با نگاه سازمانی مختص به خود اتخاذ می‌کنند و براساس آنها اقدامات خود را پیش می‌برند، بعد که اصطلاحا کارشان به یکدیگر میفتد و سر راه یکدیگر سبز می شوند دچار تضاد منافع شده و تازه به فکر چانه زنی و گفتوگو و شفاف سازی در باب اختلاف نظرها میفتند.
متاسفانه هر بار هم شاهد بروز اینگونه مسائل و مشکلات تکراری در موضوعات مختلف در کشور هستیم. سرمنشا این مشکلات نبود تفکر سیستمی یکپارچه و هم راستا نبودن اهداف و منافع است.
همانطور که اشاره کردم این مشکلات جنبه سیستمی دارند و راه حل منطقی و اثربخش برای جلوگیری از بروز مجدد آنها "سیستمی فکر کردن" و "ارائه راه حل‌های سیستمی" است.
به چه معنا؟ به این معنا که اگر از ابتدا اهداف سیستم با یک نگاه عمیق تبیین و بر اساس آنها قبل از هر اقدام و تصمیمی، اجزای آن سیستم مشخص و نقش و ارتباط و تعامل هریک از اجزا با یکدیگر تعریف گردند، پس از آن کافیست هر کسی فقط نقش خود را به درستی ایفا کند، به این شکل چون منافع واحد است بنابراین، موفقیت سیستم یعنی موفقیت همه و عدم موفقیت سیستم نیز به معنای اینست که می بایست بازبینی، عیب یابی، اصلاح و اجرای مجدد سیستم انجام گیرد و این چرخه با دقت و البته چابک ادامه پیدا کند تا موانع برطرف شوند.
به عبارت دیگر می توان گفت ما در سیستم، شکست و تضاد منافع نداریم از این جهت، دیگر چیزی به نام موفق نشدن معنایی نخواهد داشت و در نهایت موفقیت از آنِ کل سیستم خواهد شد و در سایه آن، به دلیل اینکه منافع و تعارضات همه اجزا دیده و تامین شده است بنابراین، همه اجزای آن سیستم راضی و خشنود خواهند بود.
امیدوار هستم بزرگان تصمیم ساز و تصمیم گیر به مقوله تفکر سیستمی و به کارگیری این مهارت در عمل، بیشتر بها بدهند و آن را بسیار جدی‌تر در سازمان‌های خود دنبال کنند و آموزش دهند چرا که رویکرد سیستمی داشتن و سیستمی فکر کردن یعنی در نهایت به موفقیت رسیدن و انتفاع بلندمدت و موثر برای مردم و کشور.
بی تردید این راهکار عمده ای از مشکلات ریز و درشت کشور را در کنار دیگر راهکارهای عملیاتی حل می کند به شرط آنکه برای نهادینه شدن این نوع از طرز فکر در جامعه، برنامه ریزی جدی صورت گیرد و فرهنگ سازی شود تا در بلند مدت اثرات مثبت آن شامل حال ما گردد.
میثم صالحی در پایان اینطور بیان داشت که مطمئنا این تحول زمان‌بر خواهد بود پس چه بهتر که از همین امروز شروع کنیم. خیلی اهمیت دارد که آموزش مهارت تفکر سیستمی در مدارس و دانشگاه ها ارائه و از آنجا شروع شود تا در سیرت و جوهره کودکان و نوجوانان و جوانان کشورمان به شکلی اصولی ایجاد، تقویت و نهادینه گردد.
